همه ما می‌دانیم که پس از آمادگی روحی و روانی والدین برای فرزندآوری ، داشتن اطلاعات کافی در زمینه تغذیه سالم،مناسب با روند رشد و به دور از ایجاد هر گونه زمینه حساسیت از مهم ترین وظایف آنهاست.
زیرا خوردن جزئی ترین مواد غذایی حساسیت زا می‌تواند سال های زیادی از زندگی کودک را تحت الشعاع قرار دهد و بعضا حتی در بزرگ‌سالی هم ادامه داشته باشد.
در این مقاله به باید ها و نبایدهای یک رژیم غذایی مخصوص به کودکان تا یک سالگی می‌پردازیم و امید که این مطالب کمک کننده و پاسخگوی سوالات شما در این زمینه باشد.
تغذیه کودک در 0 تا 6 ماهگی
قائده اثبات شده ای که در علم تغذیه و گوارش از طریق پزشکان و متخصصین به گوش همه ما رسیده است این است که دیگر همه ما می‌دانیم نوزادان از هنگام تولد تا پایان شش ماهگی به جز شیر مادر از نظر مواد غذایی تغذیه دیگری نباید داشته باشند.
به طور مثال کودکان با توجه به نظر پزشک متخصص خود در همین سن می‌توانند از قطره های آهن،مولتی ویتامین و ضد نفخ استفاده کنند اما از استفاده هرگونه مواد غذایی برای آن ها باید ممانعت شود.
مضرات استفاده زودتر از موعد غذاهای تکمیلی
-زمینه ساز انواع بیماری های آلرژیک و گوارشی در سنین بیشتر.
-اختلال در فرایند وزن گیری و کاهش وزن کودک.
-بی میل شدن کودک نسبت به شیر مادر که نتیجتا حجم شیر مادر را کم می‌کند.
آیا کودکان در این سن به آب نیاز دارند؟
قابل توجه است که بدانید شیر مادر یک تغذیه بسیار کامل برای کودکان در این سن است و نیاز به هیچ مکمل دیگری ندارد زیرا تمام نیاز های غذایی حتی نیاز به آب را هم فراهم می‌کند پس از نوشاندن آب به کودکان در این سن خودداری کنید.
آغاز 7ماهگی
پس از پایان 6 ماهگی کودکان برای رشد و انرژي بیشتر ، وزن گیری و جذب مواد مغذی لازم باید در کنار شیر مادر از غذاهای تکمیلی استفاده کنند .
ویژگی این غذاها این است که :
-حاوی ریز مواد مغذی و پروتئین هستند.
-از بافت نرم و طعم ملایمی هماند شیر مادر برخوردارند.
-دارای حجم کم و بافت سبک و زود هضم هستند.
هفته اول
از نمونه های این غذاهای تکمیلی فرنی و حریر بادام هستند که اکثرا بر پایه برنج و آرد برنج پخته می‌شوند که در هفته اول پس از شش ماهگی به مقدار یک الی دو قاشق مربا خوری با توجه به میل کودک به کودک داده می‌شود.
در صورت بی میل بودن کودک و ناخوشایند بودن طعم فرنی و حریر بادام میتوان تکه ای موز،سیب و به پخته و رنده شده را به فرنی آرد برنج اضافه کرد تا طعم خوشایندی بگیرد.
نکته قابل توجهی که در مقدار غذاهای کمکی در هفته ی اول وجود دارد این است که مقداری که غذا به کودک داده می‌شود باید حالت پلکانی داشته باشد یعنی روز دوم بیشتر از روز اول و روز سوم بیشتر از روز دوم الی آخر.
هفته دوم
در این هفته می‌شود به برنامه غذایی کودک سوپ گوشت را اضافه کرد به این صورت که گوشت ماهیچه گوسفندی ،سینه یا ران مرغ و بوقلمون و یا چرخ کرده بدون چربی که به همراه برنج پخته شود و هر روز یک نوعی از سبزیجات مثل گشنیز،جعفری، هویج و سیب زمینی به آن اضافه شود.
نکته مهم این است که این وعده غذایی برای ظهر مناسب است و معده کودک قبل از خواب سنگین نشده و موجب اذیت شدن کودک نمیشود.
هفته سوم وچهارم
به اضافه برنامه غذایی در هفته های پیشین در این هفته میتوان کم کم پوره های انواع سبزیجات مثل هویج وسیب زمینی را در برنامه غذایی کودک قرار داد و برای نرم ساختن بافت پوره میتوان از آب مرغ یا شیر مادر و یا پاستوریزه و یا حتی از کره استفاده کرد.
به عنوان میان وعده مناسب در طول روز از پوره ها استفاده کنید.
در هفته چهارم می‌توانید از انواع سبزی ها در سوپ کودک استفاده کنید
تعداد وعده های غذایی در این زمان سه وعده بوده که صبح شامل فرنی ،ظهر سوپ و عصر پوره سبک است.
تغذیه کودک از آغاز 8 ماهگی
در ابتدا باید گفت که از این ماه تنوع غذایی کودک بیشتر می‌شود و تغذیه کودک از یکسان و یک نواخت بودن مواد غذایی دور می‌شود.
هفته اول
در وعده صبحانه میتوان زرده تخم مرغ کاملا پخته را اضافه کرد به این صورت که علاوه بر حریره و فرنی که کودک میل می‌کند،کمی زرده تخم مرغ که با شیر مادر نرم شده به کودک بدهید.
توجه داشته باشید که به علت سنگین بودن تخم مرغ باید یک زرده در طول چند روز به کودک داده شود و این به این معنی نیست که یک زرده تخم مرغ پخته شده را در طول چند روز کودک میل کند تازه بودن مواد غذایی از ویژگی های مهم وعده غذایی کودک است.
بعد از پایان یک زرده تخم مرغ در چند روز می‌توانید از روز بعد نصف زرده را در یک روز به کودک بدهید.
هفته دوم تا چهارم
-از این هفته می‌توانید حبوبات زود هضم مثل عدس و ماش را به سوپ کودک جهت غلظت بیشتر اضافه کنید.
-از اواسط ماه هشتم میتوان علاوه بر پوره سیب زمینی و هویج موه های نرم و رسیده را به صورت پوره در آورد و به رژیم غذایی کودک اضافه کرد.
-ماست و آبمیوه طبیعی بدون اسانس هم در این زمان در برنامه غذایی کودک قرار میگیرد.
تغذیه کودک از آغاز نه ماهگی تا پایان ده ماهگی
در این زمان نان و ماکارونی و انواع حبوبات به جز نخود و لپه به برنامه غذایی کودک اضافه می‌شود و اگر می‌خواهید انواع لوبیا را در غذای کودک استفاده کنید باید به مدت24 ساعت آن را خیس کرده باشید و پس از پخت کامل به غذای کودک اضافه کنید تا نفخ آن گرفته شود و موجب اذیت گوارش کودک نشود.
دو نکته قابل توجه
-توجه کنید که هرروز نباید غذای حاوی حبوبات به کودک داده شود.
-در این زمان کودک باید شروع به خورن غذاهای جامد کند و اگر دیر صورت بگیرد کودک دچار مشکلات گوارشی خواهد شد.
تغذیه کودک از آغاز یازده ماهگی تا پایان دوازده ماهگی
غذا های انگشتی!
در این زمان کودک می‌تواند کم کم از غذای خانواده با ادویه و نمک و حجم کمتر استفاده کند و در این زمان چون کودک می‌تواند اجسام را در دست بگیرد پیشنهاد می‌کنیم در برنامه تغذیه کودک غذای انگشتی قرار داده شود که خودش مستقل غذا بخورد و تشویق به خوردن غذا شود.
علاوه بر تشویق شدن کودک به غذا خوردن، مهارت جویدن در این عمل تقویت می‌شود که بسیار کمک کننده برای هضم و جذب غذا می‌شود.
غذاهای انگشتی عبارتند از تکه های کوچک میوه و سبزیجات و گوشت بدون چربی و اکثر موادی غذایی که باعث ایجاد حساسیت نمی‌شوند.
-در سن دوازده ماهگی میتوان از انواع بستنی های پاستوریزه،خامه،کره،شیر های پاستوریزه،بیسکوییت های ساده را در برنامه غذایی کودک قرار دارد.
-انواع گوشت (گوسفند،مرغ،ماهی)،سبزیجات،غلات و حبوبات باید در رژیم غذایی کودک قرار بگیرند که همه ویتامین ها و مواد معدنی به کودک رسیده و روند رشد در مسیر درست قرار بگیرد.
نکات مهم کلی
-شیر مادر تا پایان 12 ماهگی به عنوان غذای کمک کننده در برنامه غذایی کودک قرار دارد و بنا بر میل و اشتهای کودک به شیر مادر مقدار وعده های غذایی کودک ممکن است کم یا زیاد شود و این جای نگرانی ندارد.
-زمان خوردن غذا های کمکی باید با توجه به ساعت خواب کودک تنظیم شود .
-بعد از 6 ماهگی نوشاندن آب در مقدار کم و در طول روز به کودک توصیه می‌شود.
- مصرف شیرگاو تا پایان 12 ماهگی به عنوان نوشیدنی توصیه نمیشود ولی مقدار کمی از آن که در تهیه فرنی، حریره بادام، سوپ و … مصرف می‌شود، اشکالی ندارد.
تا قبل از یک سالگی از خوردن این مواد غذایی باید اجتناب شود:
-عسل،سفیده تخم‌مرغ، شکلات، بادام‌زمینی، خربزه، کیوی، آلبالو، گیلاس، انواع توت (توت فرنگی، توت سفید، شاه‌توت، تمشک)، نوشابه‌ها،آبمیوه‌‌های صنعتی، قهوه، کاکائو، چیپس، پفک سوسیس، کالباس و همبرگر و کم ، و کلیه غذاهای فست فودی.
پوره ساندیسی سیب و توت فرنگی و غلات 90گرمی +6 هاینز Heinz
- ترکیبات: با طعم سیب و توت فرنگی و غلات برنج و جو و گندم سیاه
- حجم: ۹۰گرم
- سن: مناسب برای ۶ ماه به بالا
- کشور سازنده: روسیه
- سایر توضیحات: – یک ترکیب فوق العاده خوش طعم و کامل برای کودکان – استفاده آسان برای خارج از خانه – سیب منبع فیبر و توت فرنگی منبع ویتامین سی
- محصول کشور روسیه
